Mijlpalen waren het: niet eerder vaardigden alle landen minstens één vrouw af naar de Olympische Spelen, voor het eerst namen twee Saoedische vrouwen deel. Hoe reageerde men daarop in Saoedi-Arabië? Een terugblik.
Veel Olympische atleten worden niet alleen beoordeeld op hun sportieve prestaties, schrijft Isobel Coleman op het blog van het Council on Foreign Relations. Ze oogsten vooral ook lof en kritiek op basis van persoonlijke kenmerken. Dat geldt nog sterker voor de Saoedische deelneemsters, gezien het sociale conservatisme in hun land.
‘Hoeren van de Olympische Spelen’
In eigen land oogsten de meiden op Twitter haatdragende opmerkingen als: ‘prostitutes of the Olympics’. De 16-jarige Shaherkani kreeg toegevoegd: ‘You do not represent the chaste Muslim women’. Het maakt nog maar eens duidelijk voor welke enorme opgave vrouwelijke sporters staan in Saoedi-Arabië. Sommige van die opmerkingen waren dusdanig beledigend dat Shaherkani’s vader nu probeert een rechtszaak tegen hen te beginnen.
‘De grootste gouden medaille in de geschiedenis van de Spelen’
Tegelijkertijd waren er ook heel positieve reacties, ook van mannen. Na de snelle nederlaag van Shaherkani schreef de eigenaar van het blog Saudi Roots: ‘I’ll walk out later with the Saudi flag around my neck and my head up high as if we won the biggest gold medal in the history of the Olympics’, ‘One small step for Wujdan, One HUGE leap for Saudi Women!’
Een van de Saoedische voetbalsterren verklaarde naar aanleiding van het hoofddoekdebat: ‘I believe that women can represent Saudi Arabia in the Olympics…and that they can represent the Kingdom well. Yes, of course, there are problems with the headscarf in sports, but we have to find a solution that is acceptable for both parties.’
Durven dromen
Cynici stellen dat de vrouwen niks bewerkstelligd hebben, omdat ze slechts op invitatie van het IOC konden deelnemen. Coleman is dat niet met hen eens. Ze brengt ons Eric Moussambani in herinnering, een zwemmer uit Equatoriaal Guinee. In 2000 nodigde het IOC hem uit om deel te nemen aan de Olympische Spelen in Sydney. En dat terwijl hij tot dan toe slechts had kunnen zwemmen in een rivier en het zwembad van een hotel. Inmiddels is Moussambani benoemd tot nationaal zwemcoach van Equatoriaal Guinee en heeft het land een zwembad van Olympische lengte, waar hij vier keer per week zijn team traint. Zijn droom: deelnemen aan de Spelen in 2016. Een mooie illustratie hoe deelname aan de Spelen kan inspireren tot grootsere daden, ‘a reminder of the power of the novice to inspire hope in the lives of the ordinary’, zoals The Telegraph schrijft.
‘If you can’t see it, you can’t be it’
Vrouwelijke rolmodellen in de sport, die waren er niet of nauwelijks in Saoedi-Arabië. De Spelen hebben daar verandering in gebracht. Meisjes in Saoedi-Arabië hebben kunnen zien hoe de twee deelneemsters, ondanks hun magere prestaties, een staande ovatie kregen van het publiek. Dat draagt bij aan het bereiken van momentum om meisjes ook op school te laten sporten, hoopt Coleman. Dat zou een goede vooruitgang betekenen voor Saoedische vrouwen. Zaadjes met hoop zijn geplant, die met veel liefdevolle zorg kunnen uitgroeien tot prachtige bloemen.
Foto: cc gorgeoux
Dit artikel verscheen vandaag ook op Sargasso in de rubriek ‘Elders in de wereld’, die op donderdag aandacht besteedt aan actuele ontwikkelingen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika
Levantijnse berichten 
Ik denk ook aan al die andere moslima’s die al lang te zien zijn op de OS. Nu denk ik met name aan die twee Turkse vrouwen die goud en zilver wonnen op de 1500 meter. De Saoedi-arabische en Palestijnse met hoofddoek kwamen bij mij toch ineens wat vreemd, achterhaald en raar onsuccesvol over. Maar bij de gestage winst van vrouwenrecht in de moslimlanden hoort dit soort “teruguitgang” natuurlijk ook!
Er zijn nog heel veel stappen te zetten, het zal nog lang duren, maar elke stap is er een.
@ Joost Klopt, er nemen uit de meeste islamitische landen al wat langer vrouwen deel. En die ‘teruguitgang’ is voor de vrouwen in kwestie wellicht een flinke vooruitgang, laten we dat niet vergeten.
@ Wllm Dat is hoe ik er naar kijk, niet naar de hoeveelheid nog te nemen stappen, maar naar de beweging die de stappen laten zien. Wij, onze eigen Nederlandse vrouwen hebben hun emancipatieproces helaas ook niet in één dag of jaar doorlopen. En op sommige punten duurt het nog steeds voort.